Waarom mondzorg in de basisverzekering geen goed idee is

Mondzorg moet terug in het basispakket. Dat willen niet alleen Dokters van de Wereld en de vakbond FNV, maar ook De Raad voor Volksgezondheid & Samenleving. Mondzorg in de basisverzekering scheelt ‘op den duur een hoop geld’, zegt de RVS.

Mondzorg is z’n tijd ver vooruit. Tandartsen praten niet over preventie, ze doen het al jaren. Elk half jaar op controle, want voorkomen is beter dan genezen. Dat wil alleen niet zeggen dat ik vergoeding voor mondzorg vanuit de basisverzekering een goed idee vind. En niet alleen omdat het geen garantie is dat mensen wel naar de tandartspraktijk komen.

Je verzekert je voor iets waarvan je hoopt dat het niet gaat gebeuren. Het risico daarop is klein, maar als het gebeurt is de impact groot. Het uitgangspunt van een groot deel van de mondzorg is dat een bezoek gepland is: elk half jaar. Het is niet de vraag of er kosten komen, maar hoeveel. De impact daarvan is laag.

Mondzorgabonnement

Daarmee is mondzorg meer een abonnement dan een verzekering. En is de toegevoegde waarde van een zorgverzekeraar gereduceerd tot betalingsregeling voor tandheelkundige kosten. Als je wéét dat je voor 100 euro aan zorgkosten gaat maken, dan is verzekeren altijd duurder dan de rekening zelf betalen. De verzekeraar kan het tenslotte niet voor 100 euro. Wie dat desondanks geen prettig idee vindt, kan gemoedsrust kopen in de vorm van een aanvullende verzekeringen die mondzorg vergoedt.

Er zijn mensen die zeggen dat de overheid voor de kosten moet opdraaien. Daarbij wordt regelmatig gewezen naar landen waar zorg gratis zou zijn. Geen zorgpremie betalen betekent echter nog niet dat een bezoek aan de dokter gratis is.

Stijgende zorgkosten

Zorg is niet gratis. Zorg kost geld. De zorg kost veel geld. Tussen 2015 en 2040 verdubbelen de zorgkosten. De zorgpremie stijgt net zo hard mee. Ja, het kunstje van verzekeren is uiteindelijk niet veel meer dan inkosten en uitgaven in balans houden. Als we nog meer zorg vanuit de basisverzekering gaan vergoeden, gaat de premie nog verder omhoog.

Uiteindelijk betalen we de rekening met z’n allen. Hoe meer zorg er vanuit de basisverzekering wordt vergoed, hoe dieper we in de buidel moeten tasten. Voor velen is de zorgpremie nu al onbetaalbaar. Door met kosten te schuiven, wordt het probleem slechts verplaatst.

Solidariteit onder druk

Bovendien zetten stijgende kosten de solidariteit verder onder druk. Steeds vaker klinkt de vraag: waarom moet ik meebetalen aan de ongezonde leefstijl van een ander? Het recht van het individu gaat ten koste van de plicht van het collectief.

Natuurlijk kan het onrechtvaardig voelen als je meebetaalt aan zorgkosten die voorkomen hadden kunnen worden. Alleen: waar ligt de grens? Een gebroken been? Had je niet moeten gaan wintersporten. Een gaatje? Had je maar geen cola moeten drinken en beter moeten poetsen.

Betalen voor zorg waar je geen gebruik van maakt, is zo logisch als: je bent niet ziek en toch betaal je zorgpremie. Word je onverhoopt toch ziek, dan zijn de kosten voor het collectief en kun jij in Nederland rekenen op zorg die tot de beste van de wereld behoort.

Ik twijfel niet aan het nu van preventie. Het is niet zo dat ik twijfel aan het nut van de tandarts en mondhygiënist, integendeel. Net zomin ik eraan twijfel dat er Nederlanders zijn die zorg vanwege kosten mijden. Misschien moeten we het daadwerkelijke probleem van zorgmijden benoemen en oplossen: armoede.

Deze column verscheen in tijdschrift TandartsPraktijk.